Działalność w Zaborze Pruskim


Antoni Osuchowski zainteresował się polakami zaboru pruskiego w okresie Kulturkampfu oraz narastającego zjawiska dyskryminacji żywiołu polskiego. Ich jedność polityczna i społeczna leżały szczególnie na jego sercu. W obawie przed germanizacją w zaborze pruskim, na skutek wykupu ziem i tworzenia nowych gmin dla osadników niemieckich przez Komisję Kolonizacyjną dla Prus Zachodnich i Poznańskiego, pośpieszył na ratunek zagrożonej polskości w Wielkopolsce i na Pomorzu wspierając działalność antykolonialną Banku Ziemskiego w Poznaniu. Nie tylko zapewnił fundusze, ale zajął się również ich optymalnym wykorzystaniem. Oprócz pomocy gospodarczej, zaangażował się również w otwieranie nowych czytelni. Wspierał kształcącą się młodzież zaboru Pruskiego za pośrednictwem Towarzystwa Naukowej Pomocy dla Młodzieży Wielkiego Księstwa Poznańskiego im. dr Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. Osuchowski w jednym z listów poinformował Chrzanowskiego, że powołał w Warszawie komitet redakcyjny w celu opracowania i wydania Przewodnika po ziemiach polskich monarchii pruskiej. Przedstawił mu szczegółowy projekt wydawnictwa i zaproponował opracowanie drugiej części – Ogólne stosunki prawno-państwowe polskiej ludności w monarchii pruskiej. Miała to być praca zbiorowa, licząca ok. 22 arkuszy druku, jednak projektowany przewodnik z nieznanych przyczyn nie ukazał się.